Öğretmenlerin geliştirdiği yenilikçi ve etkili projeleri görünür kılmayı, desteklemeyi ve ödüllendirmeyi amaçlayan Eğitimde 1 Adım Ötesi Öğretmen Ödülleri’nin ilki geçtiğimiz yıl gerçekleştirilmişti. Eğitimde karşılaşılan sorunlara çözüm üreten, öğrenme süreçlerini geliştiren ve geleceğe dair vizyoner adımlar sunan projeleri teşvik eden ödül programının ikincisi bu yıl “Sınıfı Özgürleştirmek: Eğitimin Dekolonizasyonu” temasıyla düzenleniyor.
Bu yıl “eğitim sistemlerimizin kimin bilgisini, hangi değerleri ve hangi dünya tasavvurunu yeniden ürettiği” sorusunu merkeze alan ödül programı eğitim sistemlerimizin dayandığı düşünsel temelleri sorgulamayı ve dönüştürmeyi amaçlayan girişimleri görünür kılmayı hedefliyor.
Kolonizasyon, bir başka deyişle sömürgecilik, yalnızca tarih kitaplarında kalan bir dönem değil, bugün bilgi üretiminden eğitim sistemlerine, tabiat ile ilişkimizden tüketim alışkanlıklarımıza kadar birçok alanda biçim değiştirerek etkisini sürdüren bir yapı olarak karşımızda duruyor. Bu nedenle, geçmişin mirasını ve bugünün gerçeklerini birlikte ele almak, daha adil bir gelecek inşa etmenin ilk adımıdır.
Bugün, eğitim sistemleri hâlâ Batı merkezli bakış açısını yeniden üretmeye devam ederken, biz öğretmenlerin bu yapının farkına vararak düşünsel, pedagojik ve kültürel anlamda yeni yollar açmamız her zamankinden daha büyük bir önem taşımaktadır. Çünkü sizlerin de sıkça ifade ettiği gibi üniversitede öğrendiklerimizle sınıfta tecrübe ettiklerinizin arasındaki fark her geçen gün artıyor. Bize ait olmayan teorilerle çocuklarımızı anlamaya ve onları hayata hazırlamaya çalışıyoruz. Oysa eğitim, yalnızca bilgi aktarmak değil, aynı zamanda bireyin ve toplumun kendi hakikatiyle, kültürüyle ve değerleriyle barışmasını mümkün kılacak bir dönüşüm alanıdır. Ancak bu sayede ilişkilendirme gerçek anlamda sağlanarak tam öğrenmeyi gerçekleştirebiliriz.
İşte bu dönüşümün parçası olmak, birlikte düşünmek ve üretmek için sizleri “Sınıfı Özgürleştirmek: Eğitimin Dekolonizasyonu” başlığıyla düzenleyeceğimiz buluşmaya davet ediyoruz. Bu etkinlikte:
- Sömürgeci düşüncenin eğitimdeki izlerini nasıl tanıyabileceğimizi,
- Yerli bilgi birikimini nasıl yeniden görünür kılabileceğimizi,
- Dekolonize bir eğitim anlayışını nasıl inşa edebileceğimizi,
- Ve öğrencilerimizi kendi dünyalarını anlamlandırabilecekleri özgür düşünce alanlarına nasıl taşıyabileceğimizi birlikte tartışacağız.
Dekolonize eğitim, epistemik adaleti gözeten, kültürel ve manevi duyarlılığı önceleyen, her bireyin kendi hakikatiyle barış içinde bir arada yaşamasını sağlayabilecek bir dönüşüm imkânı sunmaktadır. Sömürgeciliği anlamak, yalnızca tarihsel hafızamızı canlı tutmak değil, aynı zamanda günümüz sorunlarının kökenine inmeyi ve daha eşitlikçi, onarıcı, özgür bir dünya inşa etme iradesini geliştirmeyi de beraberinde getirir.
Eğer sömürgeciliği gerçekten geride bırakmak istiyorsak, yalnızca politik bağımsızlıkla yetinmemeli; düşünce sistemlerimizi, eğitim yapılarımızı ve ekonomik ilişkilerimizi de özgürleştirmeliyiz. Bu, geçmişle hesaplaşmanın ötesinde, daha adil, eşit ve sürdürülebilir bir gelecek kurma sorumluluğudur.
Eğer siz de sınıflarınızda daha adil, eşitlikçi ve kültürel olarak duyarlı bir eğitim anlayışını yeşertmek istiyorsanız, sizler de projelerinizle ödül programına başvurarak bu dönüşümün bir parçası olabilirsiniz. Adil, eşitlikçi ve kültürel olarak duyarlı yaklaşımlar geliştiren projeler, jüri tarafından değerlendirilerek ödüllendirilecektir.
Gelin, eğitimdeki sömürgeci kalıpları birlikte sorgulayalım; yeni ve özgün bir eğitim dili kurmak için bir araya gelelim.
*Eğitimde Bir Adım Ötesi Öğretmen Ödüllerine başvuru yapabilmek için Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarında öğretmenlik yapıyor olmak gerekmektedir.
Kategoriler
- PDR ve Ölçme Değerlendirme Uygulamalarında Dekolonizasyon
- Kültür ve Sanat Eğitiminde Dekolonizasyon
- Eğitsel İçerikleri ve Ders Kitaplarında Dekolonizasyon
- Eğitim Kuramları ve Pedagojik Yaklaşımlarda Dekolonizasyon
Ödüller
Her kategori bazında 1 adet mansiyon ödülü verilecek olup, ilk 3 tüm kategoriler gözetilerek belirlenecektir.
SON BAŞVURU TARİHİ: 1 EKİM 2025
ÖDÜL ALACAK İSİMLERİN İLANI: 22 EKİM 2025